De gemeente Urk laat archeologisch onderzoek in het gebied van de Zeeheldenwijk uitvoeren om daarmee mogelijke archeologische vindplaatsen in kaart te brengen. Dit is wettelijk noodzakelijk om de bouw van de woonwijk mogelijk te maken. Theo den Anscher van onderzoeksbureau RAAP voor archeologie, cultuurhistorie en erfgoed vertelt over het onderzoek dat hij met zijn team heeft uitgevoerd.
Hoe zijn jullie precies te werk gegaan?
“We brachten eerst het landschap in kaart. Onze boringen wezen uit dat het gebied duizenden jaren geleden bestond uit rivierduinen, moerassen en open water. Dit landschap kan duiden op de aanwezigheid van nederzettingen. Hoog gelegen rivierduinen aan water zijn namelijk strategische en goed bereikbare plekken voor bijvoorbeeld een jacht- of viskampement.” Theo dateert dit type landschap grofweg tussen 10.000 en 4.000 jaar voor Christus.
Wat was de volgende stap?
“Deze eerste inzichten gaven ons voldoende aanleiding om op zoek te gaan naar archeologische vondsten op de rivierduinen. We voerden ruim 500 boringen uit, met een soort kurkentrekker (avegaarboor) van 30 centimeter doorsnee. Het opgeboorde zand werd nauwkeurig gezeefd. De vondsten? Houtskool, vuurstenen, natuursteen, botmateriaal van vissen en varkens en scherven van aardewerk.” Prachtig bewaard gebleven volgens Theo. “Met name het aardewerk duidt op menselijke activiteit rond 4.500 jaar voor Christus.”
(tekst gaat verder onder de foto)
Hoe duid je deze vondsten?
“Nu blijkt dat dit gebied vol ligt met archeologische vondsten van betekenis, moet bekeken worden wat er verder gebeuren moet. De logische vervolgstap is gravend onderzoek.” Theo hoopt dat dit vervolgonderzoek meer vertelt over het leven van de Swifterbantcultuur in dit gebied: “hoe woonden en leefden zij precies? Hoe zag hun gereedschap en hun aardewerk er rond 4.500 voor Christus uit? Deze fase van de Swifterbantcultuur is voor archeologen nog een blinde vlek. Nader onderzoek geeft ons vast nieuwe inzichten.”
(tekst gaat verder onder de foto’s)
Foto links: botten van zoogdieren en vissen, foto rechts: aardewerk Swifterbantcultuur
Noot van de gemeente:
De vondsten betekenen dat de gemeente zorgvuldig moet omgaan met het bouwrijp maken van de Zeeheldenwijk. Ondanks de aanvullende boringen kan aannemer Smink Infra op de meeste plekken gewoon verder met de werkzaamheden.
